14 maj
W swojej codziennej pracy w Lex Wiktor Dębowski często spotykam się z pytaniami dotyczącymi obowiązku alimentacyjnego w sytuacji ogłoszenia upadłości. Współpracując z kancelarią syndyka – kwalifikowanego doradcy restrukturyzacyjnego – mam możliwość łączenia wiedzy z zakresu prawa rodzinnego i upadłościowego. W tym wpisie wyjaśniam, czy syndyk może żądać obniżenia alimentów, kiedy taka sytuacja może mieć miejsce i jakie działania warto wówczas podjąć.
Zgodnie z przepisami Prawa upadłościowego, z chwilą ogłoszenia upadłości cały majątek dłużnika staje się masą upadłości. Od tego momentu:
Podstawą prawną jest m.in. art. 61, art. 75 ust. 1 oraz art. 173 ustawy Prawo upadłościowe. Celem tego mechanizmu jest ochrona interesów wierzycieli.
Pomimo że zobowiązania alimentacyjne są traktowane w sposób szczególny – nie podlegają co do zasady umorzeniu – nie oznacza to, że ich wysokość pozostaje niezmienna. I właśnie tutaj ujawnia się istotna rola syndyka w postępowaniu upadłościowym. W praktyce ogłoszenie upadłości nie powoduje automatycznego zniesienia obowiązku alimentacyjnego – przeciwnie, alimenty są chronione jako świadczenia służące zaspokojeniu elementarnych potrzeb życiowych osób uprawnionych. Nie mogą więc zostać umorzone w wyniku upadłości ani traktowane jak zwykłe zobowiązania wobec wierzycieli.
Tak. Na podstawie art. 144 ust. 4 ustawy Prawo upadłościowe, syndyk ma prawo wystąpić do sądu z żądaniem zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Co to oznacza w praktyce?
Jako prawnik, pomagam klientom w postępowaniach, w których syndyk wnosi o obniżenie alimentów. Najczęściej powodem jest brak środków w masie upadłości na zaspokojenie dotychczasowego poziomu świadczeń. Wówczas przed sądem syndyk stara się wykazać, że sytuacja majątkowa osoby zobowiązanej rzeczywiście uniemożliwia regulowanie alimentów w dotychczasowej wysokości.
Istotne znaczenie w praktyce ma także art. 343 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe, który odnosi się do bieżących zobowiązań alimentacyjnych – a więc tych należnych po ogłoszeniu upadłości. Zgodnie z tym przepisem:
Zobowiązania alimentacyjne ciążące na upadłym, przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, syndyk zaspokaja zgodnie z ust. 1 w terminach ich płatności, do dnia sporządzenia ostatecznego planu podziału, każdorazowo dla każdego uprawnionego w kwocie nie wyższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pozostała część tych należności nie podlega zaspokojeniu z masy upadłości.
W praktyce oznacza to, że syndyk ma obowiązek wypłacać alimenty w terminie i w miarę możliwości finansowych masy upadłości, ale tylko do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę dla każdego uprawnionego. Jeśli alimenty zostały zasądzone w wyższej kwocie, to nadwyżka – co do zasady – nie będzie zaspokajana z masy upadłości.
To rozwiązanie ma na celu ochronę podstawowego poziomu utrzymania osób uprawnionych do alimentów, a jednocześnie chroni interesy pozostałych wierzycieli, którzy również oczekują zaspokojenia swoich roszczeń z ograniczonych zasobów masy upadłości.
Ważne: alimenty nie podlegają umorzeniu w toku postępowania upadłościowego, ale sposób i zakres ich wykonywania ulega zmianie. Bieżące alimenty mogą być wypłacane przez syndyka, ale tylko w ograniczonym zakresie, co w praktyce oznacza konieczność poszukiwania innych źródeł dochodu lub dochodzenia różnicy bezpośrednio od upadłego – po zakończeniu postępowania lub poza masą upadłości.
Jeśli jesteś uczestnikiem postępowania upadłościowego – czy to jako osoba uprawniona do alimentów, czy zobowiązana do ich płacenia – warto skonsultować się z prawnikiem. Sprawy o obniżenie alimentów są złożone, a ich przebieg zależy od wielu okoliczności, w tym od rzetelnego przedstawienia dowodów i interesów stron.
Lex Wiktor Dębowski oferuje kompleksową pomoc prawną w sprawach alimentacyjnych, w tym w kontekście postępowań upadłościowych. Dzięki współpracy z doświadczoną kancelarią syndyka łączę znajomość realiów praktyki upadłościowej z wiedzą z zakresu prawa rodzinnego.
Otrzymałeś pozew o obniżenie alimentów? Syndyk domaga się zmiany wysokości świadczeń? A może sam chcesz podjąć działania w tej sprawie? Skontaktuj się ze mną – udzielę Ci rzetelnej porady i zaproponuję strategię działania dopasowaną do Twojej sytuacji.
Wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie. Alimenty to temat, w którym warto działać z wyprzedzeniem – pomogę Ci zadbać o Twoje prawa.